رودخانه زاب یکی از مهمترین و زیباترین رودهای غرب ایران است که در جنوبغرب استان آذربایجان غربی جریان دارد. این رودخانه از ارتفاعات زاگرس سرچشمه میگیرد و پس از عبور از مناطق سردشت و پیرانشهر، در نهایت وارد خاک عراق شده و به رود دجله میریزد. زاب کوچک با طول تقریبی ۴۰۰ کیلومتر و حوضه آبریز گستردهای به وسعت ۲۲ هزار کیلومتر مربع، نقش حیاتی در کشاورزی، دامداری و زندگی روزمره مردم منطقه ایفا میکند.
مسیر دسترسی به رودخانه زاب
برای رسیدن به رودخانه زاب، مسیرهای مختلفی وجود دارد:
- از ارومیه: مسیر از ارومیه به مهاباد و سپس به پیرانشهر حدود ۱۵۰ کیلومتر است. پس از رسیدن به پیرانشهر، میتوان به نقاط مختلف رودخانه دسترسی داشت.
- از سردشت یا پیرانشهر: اگر در این دو شهر حضور داشته باشید، مسیر بسیار کوتاهتر و دسترسی آسانتر خواهد بود؛ چرا که رودخانه از نزدیکی این مناطق عبور میکند.
سرچشمه و مسیر رودخانه زاب
رودخانه زاب از ارتفاعات سیاهکوه در مرز ایران و عراق سرچشمه میگیرد و در ابتدا با نام رود لاوینه شناخته میشود. در ادامه، شاخههایی مانند رودهای لاوین، سیلوه، بادینآباد، زیوکه، تمرچین، قلعهتراش، نعلین، پردانان و قازان به آن میپیوندند. مسیر رود ابتدا از شرق به غرب است، اما سپس به سمت جنوب تغییر جهت میدهد و پس از عبور از پیرانشهر و سردشت، در نزدیکی دهستان آلان وارد خاک عراق میشود.

در فصل بهار، طبیعت اطراف رودخانه با پوشش سبز و مناظر چشمنواز، گردشگران زیادی را به خود جذب میکند. آب زاب شیرین و دائمی است و در هیچ فصلی خشک نمیشود.
جاذبههای دیدنی در مسیر رودخانه زاب
در مسیر رودخانه زاب، چند پل مهم و تاریخی قرار دارد که عبارتاند از:
- پل قلاتاسیان
- پل فلزی
- پل تیت
این پلها امکان عبور آسان از یک سوی رود به سوی دیگر را فراهم میکنند و خود نیز بخشی از جاذبههای منطقه محسوب میشوند.

در جنوب سردشت، درهای زیبا به نام گرژال قرار دارد که محل احداث سد کولسه (سد سردشت) است. این سد سنگی-خاکی، دریاچهای به طول ۲۶ کیلومتر ایجاد کرده که علاوه بر تنظیم جریان آب رودخانه، برای تولید برق نیز مورد استفاده قرار میگیرد. اطراف این دریاچه پوشیده از جنگلهای سرسبز است و منظرهای چشمنواز برای علاقهمندان به طبیعت فراهم میآورد.
رودخانه زاب نهتنها یک منبع آبی مهم، بلکه یکی از جاذبههای طبیعی ارزشمند ایران است که با مناظر بکر و مسیر پرپیچوخم خود در دل زاگرس، مقصدی جذاب برای طبیعتگردان و گردشگران محسوب میشود.
آبشار شلماش سردشت | دسترسی + امکانات + نظرات
دریاچه دالامپر ارومیه | دسترسی + اقامت + جاهای دیدنی