## کوه رحمت تخت جمشید، قربانی فعالیتهای معدنی
خبر تکان دهندهای از تخریب گسترده کوه رحمت تخت جمشید در پی فعالیتهای معدنی منتشر شده است. فعالان میراث فرهنگی با نگرانی از این اتفاق هشدار میدهند که مسئولان میراث فرهنگی استان فارس در حالی که دستگاه قضایی در سال ۱۳۹۴ حکم توقف فعالیت معدنی در حریم درجه دو تخت جمشید را صادر کرده بود، هیچ اقدامی برای جلوگیری از تخریبهای صورت گرفته در این میراث جهانی انجام ندادهاند.
طبق گزارشها، معدن سنگشکن متعلق به شهرداری مرودشت پس از صدور حکم توقف فعالیت خود را ادامه داده و به مدت طولانی در حال تخریب کوه رحمت، یکی از مهمترین آثار ثبت جهانی شده در پرونده ثبت جهانی تخت جمشید، است.
اهمیت کوه رحمت از نظر تاریخی و باستانی بر کسی پوشیده نیست. یونسکو به دلیل وجود این میراث ارزشمند تاریخی، درخواست گسترش حریم تخت جمشید را به ایران ارائه کرده است. با این حال، فعالیت معدن سنگشکن در حریم درجه دو تخت جمشید بدون توجه به حکم قضایی و با شدت بیشتری ادامه دارد.
بررسیهای باستانشناسی در ۱۵ کیلومتر از کوه رحمت که در سال ۸۶ انجام شد، ارزشهای نهفته باستانی این اثر جهانی شده ایران را به اثبات رسانده است. کوه رحمت که در دشت مرودشت قرار گرفته و در دوره هخامنشی به کوه مهر شهرت داشت، به اندازهای مقدس بود که داریوش هخامنشی تخت جمشید را به دلیل تقدس همین کوه بر دامنه آن احداث کرد.
در دوران هخامنشی، فراهخامنشی و اشکانی تا پایان دوره ساسانی، کوه رحمت به دلیل وجود تخت جمشید، شهر باستانی استخر و معبد بزرگ آناهیتا، قلب مذهبی امپراتوری هخامنشی و ساسانی بود. پادشاهان ساسانی به دلیل اهمیت مذهبی این کوه و وجود شهر استخر، تاجگذاریهای خود را در آن انجام میدادند.
شهر استخر در دامنه کوه رحمت نخستین پایتخت مذهبی ساسانیان بود و اردشیر بابکان و پدرش، از موبدان معبد آناهیتا در این شهر باستانی بودند. این موارد نشان دهنده اهمیت بالای کوه رحمت در دوران باستان است. به همین دلیل تخت جمشید، شهر پارسه، شهر استخر، نقش رستم و نقش رجب در حوالی و دامنه آن برپا شدند.
بررسیهای باستانشناسی در بخش کوچکی از کوه رحمت نشان داده که سراسر این کوه مملو از گورهای مربوط به دوره هخامنشی و ساسانی است. در سال ۱۳۸۶، ۴ هزار گور ساسانی در این کوه شناسایی شد.
باستانشناسان معتقدند از میانه کوه رحمت تا انتهای آن، آثار باستانی زیادی وجود دارد. معادن دوره هخامنشی، استودانهای سنگی، گورستانهای تابوتی، استقرارگاههای عشایری دوران باستان، غارهای استقراری از ۱۵ هزار سال قبل در دوره پارینه سنگی تا تپههای باستانی متعلق به ۶ هزار سال قبل و آثار دوران اسلامی ۱۲۰۰ سال قبل در این کوه به چشم میخورد.
معدنکاوی در کوه رحمت علاوه بر نابودی منظر تاریخی این اثر، به از بین رفتن محوطههای باستانی در دامنه آن نیز میانجامد. فعالیت معدنی حتی درختکاری و ساخت و ساز در حریم درجه دو تخت جمشید ممنوع و دارای ضوابط خاص است.